ស្វែងយល់ពីប្រវត្តិដ៏អស្ចារ្យរបស់ Donald Keene ជាជនបរទេសដែលស្រលាញ់អក្សរសាស្រ្តជប៉ុន សុខចិត្តបោះបង់សញ្ជាតិអាមេរិករបស់ខ្លួន
នៅថ្ងៃទី ២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៩ លោក Donald Keene ជាសាស្រ្តាចារ្យជនជាតិអាមេរិកដែលចូលចិត្តវប្បធម៌ជប៉ុន ជាពិសេសគឺផ្នែកអក្សរសាស្ត្រជប៉ុនបានទទួលមរណៈភាព។ គាត់ជាអ្នករួមចំណែកច្រើនក្នុងការនាំយកអក្សរសាស្រ្តជប៉ុនទៅកាន់ពិភពលោកដោយសៀវភៅរបស់ខ្លួន។
ចូលរួមអក្សរសាស្រ្តជប៉ុនតាំងពីឆ្នាំ ១៩៤០ មុនសង្គ្រាមរវាងជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោក Donald Keene ជាមនុស្សដំបូងបក Genji Monogatari បុរាណទៅជាភាសាអង់គ្លេស ហើយយកទៅលក់នៅកន្លែងលក់សៀវភៅនៅ New York ។
រូបភាព http://www.genji-monogatari.net/
ដោយមានតាំងពីឆ្នាំ ១០០៨ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាប្រលោមលោកដែលចាស់ជាងគេនៅលើពិភពលោករៀបរាប់អំពីជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់អភិជនជប៉ុននៅសម័យមុន។ ក្នុងបរិបទនៃប្រទេសជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងមានជម្លោះនយោបាយ សៀវភៅបកប្រែរបស់លោក Donald Keene មិនទទួលបានមតិយោបល់វិជ្ជមាននោះទេ។ ប៉ុន្តែយុវជនម្នាក់អាយុ ១៨ ឆ្នាំពេលនោះស្អប់ទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែង ហើយចាប់អារម្មណ៍រឿងបុរាណរបស់ជប៉ុន។
នៅឆ្នាំ ១៩៥៨ រយៈពេល ១៣ ឆ្នាំក្រោយពេលសង្គ្រាមបញ្ចប់ លោក Donald Keene បានសម្រេចចិត្តចូលរៀន ២ ឆ្នាំនៅសាកលវិទ្យាល័យ Tokyo ។ នេះជាអំឡុងពេលដែលប្រទេសជប៉ុនកំពុងងើបឡើងវិញបន្ទាប់ពីសង្រ្គាម ប្រទេសនៅតែក្រីក្រ ដូច្នេះសាកលវិទ្យាល័យមានតិចតួចបំផុត ហើយមិនសូវទទួលនិស្សិតអន្តរជាតិទេ។ ជាមួយនឹងឱកាសដ៏កម្រនេះលោក Donald Keene ជួបអ្នកនិពន្ធប្រលោមលោកល្បីឈ្មោះជាច្រើន។
កាន់តែស្វែងយល់ មានបទពិសោធន៍ផ្នែកអក្សរសាស្រ្តជប៉ុន ហើយខ្លួនគាត់ក៏ចូលចិត្ត។ សរុបទៅលោក Donald Keene ចេញផ្សាយបាន ៣០ ក្បាលជាភាសាជប៉ុន និង ២៥ ក្បាលជាភាសាអង់គ្លេស។ មិនមែនបំផ្លើសទេដែលនិយាយថា លោក Donald Keene គឺជាអ្នកបំផុសទឹកចិត្តស្រឡាញ់ ហើយបានរំលឹកឡើងវិញគុណតម្លៃនៃអក្សរសិល្ប៍បុរាណជប៉ុនដែលគេគិតថា ត្រូវយុវជនសម័យសព្វថ្ងៃបំភ្លេចចោល។
លោក Donald Keene បានសម្រេចចិត្តទៅរស់នៅប្រទេសជប៉ុនក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ពេលនោះប្រទេសជប៉ុនកំពុងតស៊ូប្រឈមមុខជាមួយនឹងគ្រោះមហន្តរាយរញ្ជួយដីរលកយក្ស។ គាត់បានឈប់ធ្វើជាសាស្រ្តាចារ្យនៅសកលវិទ្យាល័យសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានទៅដល់ប្រទេសជប៉ុននៅខែកញ្ញាឆ្នាំ ២០១១ ។
“ខ្ញុំពិតជាសប្បាយទីបំផុតក៏អាចរៀបចំដើម្បីទៅជប៉ុន។ ថ្ងៃនេះផ្ទៃមេឃពេញដោយពពក ប៉ុន្តែតាមកញ្ចក់យន្តហោះខ្ញុំនៅតែអាចមើលឃើញវាលស្រែនៃប្រទេសជប៉ុនតាមចន្លោះពពក។ អ្វីទាំងនេះធ្វើអោយខ្ញុំពិតជារំភើប”។
នេះជាពាក្យសម្តីរបស់លោក Donald Keene បាននិយាយនៅថ្ងៃដែលគាត់ទៅប្រទេសជប៉ុន។ នៅទីបំផុត លោក Donald Keene ក៏អាចក្លាយជាពលរដ្ឋជប៉ុន។ ដោយសារច្បាប់នៃប្រទេសនេះមិនអនុញ្ញាតអោយមានសញ្ជាតិច្រើនមានន័យថា លោក Donald Keene ត្រូវបោះបង់សញ្ជាតិអាមេរិករបស់ខ្លួន។
រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានប្រគល់មេដាយជូនគាត់ដោយសារគាត់ជួយដល់ផ្នែកអក្សរសាស្រ្តជប៉ុន និងមានគុណសម្បត្តិនាំយកវប្បធម៌ជប៉ុនទៅកាន់ពិភពលោក។
ខាងក្រោមនេះជាវីដេអូនៃកម្មវិធី Radio បានអញ្ជើញ Donald Keene មកធ្វើជាភ្ញៀវ។
ផ្ញើជូនមនុស្សដែលបានចំណាយជីវិតរបស់ខ្លួនសិក្សាតម្លៃនៃប្រពៃណីជប៉ុន និងស្រលាញ់ប្រទេសជប៉ុន។
លោក Donald Keene យើងទាំងអស់គ្នាពិតជាដឹងគុណលោកណាស់។
Abe Kengo