“អំពើ​អាក្រក់​ចាំ​បាច់” តើ​ការ​បំពាន​ច្បាប់​​ស្រម​នឹង​ពាក្យ​ថា “មនុស្ស​អាក្រក់” ដែរ​ទេ?

បទល្មើសលួចប្លន់ និងឃាតកម្មសុទ្ធតែជាទង្វើដែលត្រូវកាត់ទោស។ ទោះជាយ៉ាងណា ជប៉ុនធ្លាប់មានទស្សនៈទាក់​ទង​នឹង “អំពើអាក្រក់ចាំបាច់” ដោយចាត់ទុកថា ទង្វើអាក្រក់មួយចំនួនអាចទទួលយកបាន ប្រសិនបើនាំមកនូវ​ផល​ប្រយោជន៍​ដល់​សហគមន៍។

ដូច្នេះ តើទង្វើអ្វីខ្លះដែលគេចាត់ទុកថាអាចប្រើហេតុ​ផលខាងលើ?

តើអ្នកដែលប្រើហេតុ​ផលទាំងនោះសមនឹងទទួលបានការសរសើរដែរទេ?

Nezumi Kozo

Nezumi Kozo គឺជាចោរដ៏ល្បីមួយរូបរស់នៅសម័យ Edo ជាសម័យកាលដែលសង្គមជប៉ុនប្រឈមនឹងវិសមភាពរវាង​មាន និង​ក្រ។

ខណៈដែលវណ្ណៈសាមូរ៉ៃ និងអភិជនរស់នៅក្នុងភាពសុខស្រួល ចំណែកឯប្រជាជនក្រីក្រត្រូវតស៊ូដើម្បីរស់រានមានជីវិត។ Nezumi Kozo បាន​ក្លាយ​ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​ការ​តស៊ូ​ប្រឆាំង​នឹង​ភាព​អយុត្តិធម៌​របស់​សង្គម។

តំណាលរឿងព្រេងនិយាយថា Nezumi Kozo បានកំណត់គោលដៅអ្នកមានលោភលន់ដើម្បីប្លន់ ហើយចែកប្រាក់​ទៅ​ឱ្យ​​មនុស្ស​ក្រី​ក្រ។

រូបភាពរបស់លោកបានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃភាពសុចរិត ដោយត្រូវបានសរសើរយ៉ាងទូលំទូលាយ​ក្នុង​អក្សរ​សិល្ប៍ និង​រឿង​ព្រេង​និទាន។

ទោះជាយ៉ាងណា តាមពិតទៅគឺជាក់ស្តែងជាងនេះ ប្រាក់ដែលលួចបានសុទ្ធតែត្រូវ Nezumi Kozo ចំណាយ​លើ​ការសប្បាយ​ផ្ទាល់​ខ្លួន។ 

គួរឲ្យស្តាយ លោកមិនមែនជាឧទាហរណ៍នៃ “អំពើអាក្រក់ចាំបាច់” ដូចដែលគេគិតនោះទេ។ ប្រាក់ដែល Nezumi Kozo លួច​បាន បើ​ប្រៀប​នឹង​តម្លៃ​សព្វ​ថ្ងៃ​ប្រហែល​ស្មើ​នឹង ៤០ លាន​យ៉េន។

ប្រហែលជាលោកគ្រាន់តែចែករំលែកប្រាក់ដែលនៅសល់ឱ្យ​​ប្រជាជនក្រីក្រប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់​ពី​បាន​បំពេញ​ភាព​រីក​រាយផ្ទាល់​ខ្លួន។

លទ្ធផលរបស់លោកគឺស្លាប់នៅកន្លែងប្រហារជីវិត ដែលជាការបញ្ចប់យ៉ាងសោកសៅផ្ទុយស្រឡះ​នឹង​រូបភាព​របស់​វីរភាព​ក្នុង​រឿង​ព្រេង។

Yakuza

Yakuza ត្រូវ​បានគេចាត់ទុកដូចជាក្រុមឧក្រិដ្ឋកម្ម​ ដែល​ស្រដៀង​នឹង​ក្រុម​ក្រុម​​ម៉ាហ្វីយ៉ា​​នៅ​​បរទេស​ដែរ។

យ៉ាងណាមិញ ប្រភពដើមរបស់ Yakuza បែរជាផ្តើមចេញពីបុគ្គលដែលមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្នុងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ជាបុគ្គល​ដែល​ប្រជាជន​ពឹង​ពាក់​ឱ្យ​ដោះស្រាយបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើអន្តរាគមន៍បាន។

ទោះជាយ៉ាងណា មិនមែន Yakuza ទាំងអស់សុទ្ធតែដូចគ្នានោះទេ។ នៅពេលនោះ សកម្មភាពរបស់ពួកគេក៏ដើរតួនាទី​ដូច​ជា “អំពើ​អាក្រក់​ចាំបាច់” ផង​ដែរ។

ដូច្នេះហើយ ទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេនឹងប្រជាជនមូលដ្ឋានក៏ល្អណាស់ដែរ។ យ៉ាងណាមិញ គ្រប់យ៉ាងចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរនៅពេលដែលចំនួនក្រុម Yakuza ច្រើនឡើង ហើយពួកគេចាប់ផ្តើមប្រជែងដណ្តើមអំណាច។ 

ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណេញ Yakuza បានងាកទៅរកសកម្មភាពខុសច្បាប់ដូចជាការជួញដូរគ្រឿងញៀន ដែលធ្វើឱ្យកេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​របស់​ពួក​គេ​កាន់​តែ​អាក្រក់​នៅ​ក្នុង​ក្រសែ​ភ្នែក​របស់​សាធារណៈ​ជន។ 

ក្រោមសម្ពាធរបស់រដ្ឋាភិបាល សមាជិកក្រុម Yakuza កាន់តែថយចុះយ៉ាងខ្លាំង។ រដ្ឋាភិបាល​ក៏​បាន​ចាត់​វិធានការ​ជា​​ច្រើន​​ដើម្បី​​លុប​​បំបាត់​​ឥទ្ធិពល​របស់ Yakuza ចំពោះ​សង្គម។

ប្រសិនបើត្រូវគេចាត់ទុកជា Yakuza ប្រៀបដូចជាត្រូវសង្គមរើសអើង។ ពួកគេត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើនក្នុងជីវិត​ប្រចាំថ្ងៃ ដូច​ជា​ស្វែង​រក​កន្លែង​រស់​នៅ ការ​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជា​ដើម។

ដូច្នេះហើយ មនុស្សកាន់តែច្រើនបានសម្រេចចិត្តដកខ្លួនចេញពីពិភពសង្គមងងឹត។

ចំនួន Yakuza ធ្លាក់ចុះប្រៀបដូចជាមនុស្សអាក្រក់នៅតាមដងផ្លូវកាន់តែតិចទៅៗ។ យ៉ាងណាមិញ ចំណុចនេះក៏បណ្តាល​ឱ្យ​យុវជន​ដែល​មិន​ចេះ​គិត​រំខាន​ដល់​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ ឬ​ក្រុម​ម៉ាហ្វីយ៉ា​បរទេស​បង្ក​បញ្ហា​នៅ​ជប៉ុន។

ហេតុ​នេះធ្វើឱ្យយើងចោទជាសំណួរសួរថា តើ “អំពើអាក្រក់ចាំបាច់” របស់ Yakuza ពិតជាមិនចាំបាច់សម្រាប់រចនា​សម្ព័ន្ធ​សង្គម​របស់​ជប៉ុន​មែន​ទេ?

Shinto – ដែលជាសាសនាបុរាណរបស់ជប៉ុនមានលក្ខណៈពិសេសមួយគឺថា មិនបែងចែកច្បាស់រវាងល្អ និងអាក្រក់។

យោងទៅតាមជំនឿរបស់ Shinto មិនមានឋានសួគ៌ ឬឋាននរកនោះទេ មានតែពិភពសម្រាប់មនុស្សដែលបាន​ចែក​ឋាន​ប៉ុណ្ណោះ។

បុគ្គលដែលកាន់សាសនា Shinto ជឿថា មនុស្សយើងម្នាក់ៗគួរតែសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯងនូវអ្វីដែលត្រូវ ហើយរស់​នៅ​ដោយ​ផ្អែក​លើ​តម្លៃ​នោះ។

ប្រសិនបើ “អំពើអាក្រក់ចាំបាច់” សំដៅលើទង្វើអាក្រក់តែចាំបាច់ ចំណែកឯ “អំពើល្អមិនចាំបាច់” សំដៅលើទង្វើល្អ​ប៉ុន្តែ​មិន​ចាំ​បាច់។ ឧទាហរណ៍ច្បាប់គឺជារឿងល្អ ប៉ុន្តែ​មិន​មែន​គ្រប់​​បទ​ប្បញ្ញត្តិ​​ក្នុង​ច្បាប់​សុទ្ធ​តែ​ចាំ​បាច់​នោះ​ទេ។

ប្រជាជនជប៉ុនមានទស្សនៈថា គ្រប់យ៉ាងសុទ្ធតែមានមុខពីរ។ មិនថាមនុស្សអាក្រក់ដូចជាចោរ Nezumi Kozo ឬ Yakuza សុទ្ធតែមានចំណុចល្អ។ វប្បធម៌​ជប៉ុនបាន​ទាញ​យក​ទិដ្ឋភាព​​ទាំង​​នោះ​​យ៉ាង​​ឆ្លាត​វៃ ហើយ​​បង្ហាញ​ដល់​សាធារណ​ជន​​តាម​​រយៈ​​ស្នាដៃ​​សិល្បៈ។

ប៉ុន្តែសង្គមបានផ្លាស់ប្តូរ សព្វថ្ងៃនេះ ច្បាប់គឺជាបន្ទាត់វាយតម្លៃទង្វើល្អ និងអាក្រក់។ ដូច្នេះទស្សនៈដូចជា “អំពើអាក្រក់​ចាំ​បាច់” និង “អំពើ​ល្អ​មិន​ចាំ​បាច់” បាន​ហួស​សម័យ​ទៅ​ហើយ។

ដូច្នេះ​អ្នកទាំងអស់គ្នាគិតទេ​ថា​ក្នុង​សង្គម​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ច្បាប់ តើយើងត្រូវការទង្វើអាក្រក់ដើម្បី​សម្រេច​គោល​ដៅ​​ល្អ​​ដែរ​ទេ? សូម​ចែក​រំលែក​ប្រាប់ JAPO ផង។

Abe Kengo