សាច់គោលំដាប់ខ្ពស់របស់ជប៉ុន “ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​អាថ៌កំបាំង​នៅ​ពី​ក្រោយ”

សាច់គោ និងសាច់ជ្រូកជប៉ុនល្បីនៅលើពិភពលោកដោយសារគុណភាពល្អ។ ទោះជាយ៉ាងណា មនុស្សតិចណាស់ដែលដឹង​ថា នៅ​ពី​ក្រោយ​វប្បធម៌​ដ៏​អស្ចារ្យ​នេះ​គឺ​ជាប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មៅងងឹត។

នៅថ្ងៃនេះ ចូរយើងស្វែងយល់អំពីអាថ៌កំបាំងនៃវប្បធម៌សាច់នៅជប៉ុន។

ហេតុអ្វីបានជាគេដាក់ឈ្មោះសាច់តាមប្រភេទដើមឈើ?

មនុស្សជាច្រើនប្រហែលជាធ្លាប់ដឹងអំពីឈ្មោះពិសេសរបស់សាច់ក្នុងវប្បធម៌ម្ហូបអាហារជប៉ុន។

Baniku (សាច់សេះ) = Sakura (ដើមផ្កាសាគូរ៉ា)

Inoshishiniku (សាច់ជ្រូកព្រៃ) = Botan (ដើមផ្កាមូតាន)

Rokuniku (សាច់ក្តាន់) = Momiji (ដើមម៉េផលស្លឹកក្រហម)

Toriniku (សាច់មាន់) = Kashiwa (ដើមជ្រៃ)

អ្នកប្រហែលជាភ្ញាក់ផ្អើលដែលដឹងថារបៀបហៅនេះ​នៅ​តែ​មាន​រហូត​មកដល់​សព្វ​ថ្ងៃ។

ជប៉ុនជាប្រទេសដែលរងឥទ្ធិពល​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​ពុទ្ធសាសនា ជា​កន្លែង​ដែល​ការសម្លាប់ និងបរិភោគសាច់ត្រូវ​បានចាត់ទុកដូច​ជា​បម្រាម។ យ៉ាង​ណា​មិញ ចំណុច​នេះ​មិន​អាចរារាំងចំណូលចិត្តរបស់ប្រជាជនជប៉ុនចំពោះមុខម្ហូបនោះទេ។​

ដើម្បីបិទបាំងសកម្មភាពបរិភោគសាច់ ប្រជាជនបានបង្កើតរបៀបហៅពិសេស ដោយប្រើឈ្មោះនៃប្រភេទដើម​ឈើ​សម្រាប់​ជំនួស​ឈ្មោះ​សាច់។

មុខម្ហូបដែលគ្រប់គ្នាចូលចិត្ត រួមទាំងលោកមេទ័ព

កាលពីសម័យមុនប្រជាជនធម្មតាតែងតែបរិភោគសាច់មួយប្រភេទដោយសម្ងាត់ ព្រោះពួកគេជឿថា ប្រភេទសាច់​នេះ​នាំ​មក​នូវ​កម្លាំង និង​ការ​ស៊ូទ្រាំ។

ប្រភេទសាច់ “បង្កើនកម្លាំង” នោះគឺសាច់គោ Omi (Omi gyu) ដែលជាម៉ាកសាច់គោលំដាប់កំពូលនៅជប៉ុននាពេល​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ។

អ្វីដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលគឺថាសាច់គោ Omi ប្រឡាក់ជាមួយនឹង miso មានរសជាតិទាក់ទាញមេទ័ពសាមូរ៉ៃ ដែលជាអ្នក​មាន​​ឋានៈ​​ខ្ពង់​ខ្ពស់​​ក្នុង​​សង្គម។

ដោយល្បីថាសាច់ទន់ឆ្ងាញ់រលាយក្នុងមាត់ សាច់គោ Omi ត្រូវបានចិញ្ចឹមយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន បង្កើតបានជាគុណភាពខ្ពស់។

សាច់គោ Omi ប្រឡាក់ជាមួយនឹងគ្រឿងទេស miso ពិសេសច្រើនថ្ងៃ។ អំបិលក្នុង miso ជ្រាបចូលយ៉ាងជ្រៅតាមស្រទាប់សាច់ ជួយបន្ថែមកម្រិតផ្អែមធម្មជាតិ និងបង្កើនរសជាតិដ៏សម្បូរបែប។

ចំណុចពិសេសត្រង់ថា ជាមួយនឹងបច្ចេកទេសប្រឡាក់ miso ថែមទាំងអាចជួយឲ្យទុកបានយូរផងដែរ។

គ្រាន់តែគិតដល់ពេលដែលខាំសាច់លាយខ្លាញ់ទន់ហើយឆ្ងាញ់ មានរសជាតិប្រៃ​ ផ្អែមរបស់ miso ក៏ធ្វើឲ្យខ្ញុំទ្រាំលែងបាន​ទៅ​ហើយ។

ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជប៉ុនមានលោកមេទ័ពជាច្រើនចូលចិត្តសាច់គោ Omi ប្រឡាក់ miso នេះណាស់។

ពួកគេតែងតែរង់ចាំអំណោយដ៏មានតម្លៃនៃទឹកដី Hikone (ដែលសព្វថ្ងៃស្ថិតនៅខេត្ត Shiga) – ជាកន្លែងដែលផលិតសាច់គោលំដាប់ខ្ពស់នេះ។

តើកំហឹងព្រោះតែអាហារពិតជាគួរខ្លាចដែរទេ?

ដើមឡើយប្រជាជនបរិភោគសាច់គោ Omi ដោយស្ងាត់ ហើយ​ចាត់​ទុក​ដូច​ជា “មុខ​ម្ហូប​បង្កើន​កម្លាំង” ប៉ុន្តែ​វត្តមាន​នៃ​តួអង្គ​​សំខាន់​​មួយ​​រូប​​បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​គ្រប់​យ៉ាង។

បុគ្គលរូបនោះគឺ Ii Naosuke (井伊直弼) ជាស្តេចក្រាញ់កំពូលនៃទឹកដី Hikone – ដែលជាកន្លែងផលិតសាច់គោ Omi ហើយក៏ជាមន្ត្រីខ្ពស់បំផុតក្នុង Shogunate Tokugawa នាពេលនោះផងដែរ។ លោក​ជា​អ្នក​ដឹក​នាំនយោ​បាយ។

លោក Ii Naosuke មានចិត្តគោរពចំពោះពុទ្ធសាសនា បានចេញបញ្ជាហាមឃាត់សកម្មភាពផលិតសាច់នៅតំបន់ដែល​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​លោក។

នៅទីបំផុត មុខម្ហូប “សាច់គោ Omi ប្រឡាក់ miso” ដែលលោកមេទ័ពជាច្រើននាក់ចូលចិត្ត បានរលាយបាត់ពីពិភព​លោក​នេះ។

បញ្ជាហាមឃាត់របស់លោក Ii Naosuke ប្រឈមនឹងការចំទាស់យ៉ាងខ្លាំងពី Tokugawa Nariaki ដែលជាស្តេចក្រាញ់​នៃ​​ទឹក​​ដី Mito (ដែល​សព្វ​ថ្ងៃ​ស្ថិត​នៅ​ខេត្ត Ibaraki) ។

ក្នុងនាមជាស្តេចក្រាញ់ដែលមាន​ឥទ្ធិពល និង​ជា​សាច់​ញាតិ​របស់​លោកមេទ័ព លោក Tokugawa Nariaki មានអារម្មណ៍​ខឹង​សម្បារ​ចំពោះ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ។

Tokugawa Nariaki ជាមនុស្សម្នាក់ដែលចូលចិត្តសាច់គោ Omi ប្រឡាក់ miso នេះណាស់។ រាល់ពេលដែលគាត់បរិភោគ​មុខ​ម្ហូបនេះ លោកតែងតែសរសេរសំបុត្រអរគុណ។ ដូច្នេះហើយ មុខម្ហូបដែលលោកចូលចិត្តត្រូវហាមឃាត់បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​គាត់​ខឹង​យ៉ាង​ខ្លាំង។

នៅទីបំផុត Tokugawa Nariaki បានសម្រេចចិត្តធ្វើសកម្មភាព។ គាត់បានបញ្ជាឲ្យសាមូរ៉ៃនៃទឹកដី Mito វាយប្រហារ និងសម្លាប់ Ii Naosuke ។

នៅសម័យកាលដែលកើតមានព្រឹត្តិការណ៍​នេះ ជប៉ុនកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាល​ចលាចល ដោយសារភាគីសហរដ្ឋ​អាមេរិក​ស្នើឲ្យបើកទ្វារ។

ទោះបីជាគេនិយាយថា មូលហេតុ​នៃព្រឹត្តិការណ៍នេះដោយសារតែទស្សនៈខុសគ្នា ប៉ុន្តែប្រហែលជា “កំហឹងព្រោះតែអាហារ” ទើបជាមូលហេតុ​ធំបំផុត។

សុភាសិតជប៉ុនពោលថា “食い物の恨みは怖い” (kuimono no urami wa kowai) ដែលមានន័យថា “កំហឹងព្រោះតែអាហារទើបជារឿងដែលគួរឲ្យខ្លាច” ។

កំហឹងព្រោះតែអាហារមិនងាយរលាយបាត់នោះទេ វាឆេះងំ ​ផ្ទុះ​ឡើង​យ៉ាង​ខ្លាំង ហើយបណ្តាលឲ្យកើតមាន​សោកនាដកម្ម រហូត​អាច​ស្លាប់​ក៏​ថា​បាន។

សូមប្រយ័ត្នប្រយែងចំពោះរឿងទាំងនេះ។

ហើយរីករាយនឹងសាច់គោលំដាប់ខ្ពស់របស់ជប៉ុន។

Abe Kengo