ហេតុអ្វីបានជាសម័យកាលសាមូរ៉ៃត្រូវបញ្ចប់?
នៅសម័យ Edo ជាសម័យកាលមានសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ដែលគ្រប់គ្រងដោយ Tokugawa Shogunate នៃវណ្ណៈសាមូរ៉ៃដឹកនាំ។
យ៉ាងណាមិញ ក្រោយអំឡុងពេលជាង ២៦៥ ឆ្នាំ សម័យកាល Edo បានឈានដល់ទីបញ្ចប់ក្នុងឆ្នាំ ១៨៦៨ ។ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់នេះហៅថា Meiji Restoration ដែលកត់សម្គាល់ការផ្ទេរអំណាចពីមេដឹកនាំសាមូរ៉ៃ Yoshinobu Tokugawa ទៅព្រះចៅអធិរាជ។
បន្ទាប់មក ជប៉ុនឈានចូលសម័យកាលទំនើបកម្មយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
ពិតជាគួរឲ្យសោកស្តាយដែល Samurai និង Ninja លែងមានទៀត។
ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាសម័យកាលសាមូរ៉ៃឈានដល់ទីបញ្ចប់?
ចូរយើងក្រឡេកមើលប្រវត្តិនៃចុងសម័យ Edo ដើម្បីដឹងពីមូលហេតុ។
ជប៉ុនជាប្រទេសដែលធ្លាប់បិទច្រក
ជប៉ុនអនុវត្តគោលនយោបាយបិទប្រទេស ដោយកាត់ផ្តាច់សកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មជាមួយបរទេស (លើកលែងតែតំបន់មួយចំនួន) ។
លទ្ធផលជប៉ុនបានអភិវឌ្ឍវប្បធម៌ពិសេសដោយឡែករបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែមូលហេតុដែលជប៉ុនផ្តាច់ខ្លួនចេញពីពិភពលោក ដោយសារប្រទេសនេះមានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការត្រួតត្រាអាណានិគម។
អ្នកផ្សព្វផ្សាយគ្រិស្តសាសនាបានទៅកាន់បណ្តាប្រទេសអាស៊ី ចូលទៅជិតប្រជាជន ហើយធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងនេះក្លាយជាអាណានិគម។
ដោយយល់ពីស្ថានភាពនេះ ជប៉ុនបានសម្រេចចិត្តបិទច្រក ហើយគៀបសង្កត់គ្រីស្ទបរិស័ទក្នុងប្រទេស។
មានមនុស្សជាច្រើនស្លាប់ ដូច្នេះយើងមិនអាចវិនិច្ឆ័យថាសកម្មភាពនេះល្អ ឬអាក្រក់នោះទេ។ យ៉ាងណាមិញ ប្រសិនបើចំនួនអ្នកជឿនៅតែបន្តកើនឡើង ជប៉ុននឹងក្លាយជាប្រទេសក្រោមអាណានិគម។
ជប៉ុនបើកប្រទេសបន្តិចម្តងៗ
ប្រទេសជាច្រើនរកមធ្យោបាយទាក់ទងនឹងជប៉ុន ដែលជាប្រទេសកំពុងបិទច្រក។ សូម្បីតែអាមេរិកក៏បញ្ជូននាវាចម្បាំងមកដើម្បីបង្ខំឲ្យជប៉ុនបើកទ្វារផងដែរ។
ដោយភ្ញាក់ផ្អើលនឹងកប៉ាល់ដែកធំដែលពួកគេមិនធ្លាប់ឃើញពីមុនមក ដូច្នេះការជជែកដេញដោលបានផ្ទុះឡើងនៅជប៉ុន តើគួរតែបើកប្រទេសដែរទេ?
នៅទីបំផុត ដោយសារភាពខុសគ្នានៃកម្លាំងយោធា ជប៉ុនត្រូវបង្ខំចិត្តបើកទ្វារ។
សង្គ្រាមស៊ីវិលកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅជប៉ុន
នៅតំបន់ភាគខាងលិចខេត្ត Kagoshima នាពេលសព្វថ្ងៃ តំបន់ដែលមានឥទ្ធិពលមានឈ្មោះថា Satsuma ។
នៅទីនេះល្បីយកឈ្នះកងទ័ពអង់គ្លេស ដែលធ្វើឲ្យពួកគេលាន់មាត់និយាយថា “អ្នកចម្បាំងទាំងនេះក្លាហានជាងការគិតទៅទៀត ពិតជាគួរឲ្យសរសើរណាស់!” ហើយនៅទីបំផុតភាគីទាំងពីរបានក្លាយជាមិត្ត។
ក្រោយមក Satsuma និង Choshu ដែលស្ថិតនៅខេត្ត Yamaguchi សព្វថ្ងៃ បានលើកឡើងចលនាផ្ដួលរំលំ Shogunate (រដ្ឋាភិបាលនៅពេលនោះ) ហើយបង្កើតយុគសម័យថ្មី។
ថ្វីត្បិតតែ នេះជាសង្រ្គាមរវាងប្រជាជនជប៉ុនក៏ដោយ ប៉ុន្តែតាមពិតទៅ នៅពីក្រោយ Satsuma និង Choshu មានការគាំទ្រពីអង់គ្លេស ខណៈដែលភាគី Shogunate មានការគាំទ្រពីបារាំង បានធ្វើឲ្យសង្រ្គាមស៊ីវិលនេះក្លាយទៅជាសង្រ្គាមប្រូកស៊ីរវាងអង់គ្លេស និងបារាំង។ សង្គ្រាមកាន់តែតានតឹង បង្ខំឲ្យភាគីទាំងពីរត្រូវនាំចូលសព្វាវុធ បណ្តាលឲ្យមានការខ្ចីប្រាក់ពីអង់គ្លេស និងបារាំងកាន់តែច្រើនឡើង។
ថ្វីត្បិតតែ Shogunate នៅមានសមត្ថភាពប្រយុទ្ធ ប៉ុន្តែព្រួយបារម្ភថា សង្គ្រាមធ្វើឲ្យជប៉ុនជំពាក់បំណុល ហើយក្លាយជាអាណានិគម មិនថាភាគីណាឈ្នះក៏ពួកគេសម្រេចចិត្តប្រគល់អំណាចឲ្យអធិរាជវិញ ដោយបើកសករាជថ្មី។
ចាប់ពីពេលនោះមក អធិរាជបានក្លាយជាចំណុចរួម ហើយអ្នកដែលមកពី Satsuma និង Choshu កាន់តំណែងសំខាន់ក្នុងរដ្ឋាភិបាល។
បើក្រឡេកមើលចំនួននាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនភាគច្រើនមកពីខេត្ត Yamaguchi ដែលផ្សារភ្ជាប់នឹងទំនាក់ទំនងប្រវត្តិសាស្ត្រ Choshu យើងអាចមើលឃើញឥទ្ធិពលដ៏អស្ចារ្យរបស់ពួកគេក្នុងពិភពនយោបាយ។
លទ្ធផលឯករាជ្យភាពត្រូវបានរក្សា
នៅទីបំផុត ជប៉ុនបានរួចផុតពីអាណានិគម ហើយបន្តអភិវឌ្ឍ។ បន្ទាប់មក ជប៉ុនផ្តោតទៅលើការពង្រឹងយោធា និងធ្វើសង្គ្រាមជាមួយមហាអំណាចពិភពលោក។
ចំណុចគួរឲ្យយកត់សម្គាល់មួយគឺថា អាមេរិកជាប្រទេសដែលបង្ខំឲ្យជប៉ុនបើកទ្វារ មិនបានចូលរួមការប្រយុទ្ធរបស់ជប៉ុន មិនដូចអង់គ្លេស និងបារាំងនោះទេ។
Yoshinobu Tokugawa ដែលជាលោកមេទ័ពចុងក្រោយរបស់ Shogunate មិនទទួលការផ្តន្ទាទោសឡើយ។ លោកទទួលបានមុខតំណែងនៅយុគសម័យថ្មី ហើយគ្រួសារ Tokugawa នៅតែបន្តទៅមុខ។
ថ្វីត្បិតតែ គោលបំណង និងលទ្ធផលនៃសង្គ្រាមគឺដើម្បីការពារជប៉ុន ប៉ុន្តែក៏មានមនុស្សជាច្រើនបានលះបង់ជីវិតដើម្បីគ្រួសារ Tokugawa ។
ខ្ញុំឆ្ងល់ថា តើពួកគេពេញចិត្តនឹងលទ្ធផលនេះ ឬមានតែខ្ញុំទេដែលគិតដូច្នេះ?
ខ្ញុំមើលឃើញថា ភាពស្ទាក់ស្ទើររបស់មេដឹកនាំអាចបណ្តាលឲ្យមនុស្សជាច្រើនស្លាប់។ យើងគួរតែមើលឆ្ងាយជាងនេះមុននឹងសម្រេចចិត្តធ្វើសង្រ្គាម។
ពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះនៅតែមានសង្រ្គាមជាច្រើន ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថា អ្នកដឹកនាំអាចមើលឆ្ងាយជាងនេះ ជៀសវាងផលវិបាកអវិជ្ជមាន។
Abe Kengo