MRJ – គម្រោង​​ផលិត​​យន្ត​ហោះ​​ដឹក​​អ្នក​​ដំណើរ​​ដែលត្រូវ​​​​ផ្អាក​​ដោយ​​រដ្ឋាភិបាល​​ជប៉ុន

អំឡុងសង្គ្រាម ឧស្សាហកម្មផលិតយន្តហោះរបស់ជប៉ុនមានបច្ចេកវិទ្យាឈានមុខគេលើពិភពលោក។ ដែនកំណត់នៃឧស្សាហកម្មនេះមិនត្រឹមតែមាននា​ពេល​សព្វ​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះទេ ហើយក៏ជារឿងកាលមុនផងដែរ។ ជាពេលដែលជប៉ុន​បាន​ផលិត​យន្ត​ហោះ​ខ្នាត​មធ្យម ជាមួយនឹងការរចនាស្លាប​យន្ត​ហោះ ឬ​គេ​ហៅ​ថា YS-11 ។

ដើម្បីប្រកួតប្រជែងនឹងយុគសម័យយន្តហោះប្រតិកម្ម គម្រោង MRJ (Space Jet) បានចាប់ផ្តើមក្តីស្រមៃដោយនាំយកយន្តហោះខ្នាតមធ្យម Made in Japan ហោះលើផ្ទៃ​មេឃនៅទូទាំងពិភពលោក។ ទោះជាយ៉ាងណា គួរឲ្យស្តាយណាស់​ដែល​គម្រោងនេះត្រូវផ្អាក។ ទន្ទឹមនឹងនោះ HONDA JET ជាគម្រោងដែលបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន HONDA បែរជាទទួលបានការវាយតម្លៃខ្ពស់ ហើយសព្វថ្ងៃការលក់កំពុងតែកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង។

ដូច្នេះអ្នកដឹងទេ ហេតុអ្វីបានជា HONDA ជោគជ័យ ខណៈ​ដែល MRJ បែរជាបរាជ័យដែរទេ? តើមូលហេតុ​ចម្បងបណ្តាលមកពីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន​មែន​ទេ? ប្រហែល​ជា​អ្នក​នឹង​ភ្ញាក់​ផ្អើលពេលដឹងពីចំណុចអវិជ្ជមាននៃរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន។

តើសមត្ថភាពបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់គឺជាអ្វីគ្រប់យ៉ាងមែនទេ?

គម្រោង MRJ ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើងដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្ម សហការជាមួយអង្គការអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យា ឧស្សាហកម្ម និងថាមពលថ្មីរបស់ជប៉ុន (NEDO) ដែលជាសាជីវកម្មស្រាវជ្រាវជាតិ។

ក្នុងគម្រោងនេះ សាជីវកម្មឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់ Mitsubishi Heavy Industries ជាតួអង្គសំខាន់ ហើយក៏មានការចូល​រួម​ពី​ទីភ្នាក់​ងារ​រុករក​អវកាស​ជប៉ុន (JAXA) ផងដែរ។ ដូច្នេះហើយ គម្រោងនេះបាន​ចាប់​ផ្តើម​ជា​លក្ខណៈ​ជាតិ។

សាជីវកម្មឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់ Mitsubishi Heavy Industries ជាសាជីវកម្មខ្នាតធំដែលមានឯកទេសផលិតយន្ត​ហោះ​ចម្បាំងសម្រាប់កងកម្លាំងស្វ័យការពារជប៉ុន ដូច្នេះជាក់ស្តែង ពួកគេមានបច្ចេកវិទ្យាផលិតយន្តហោះជាច្រើន។ ក្រៅពីនេះ ដោយសារសាជីវកម្ម Mitsubishi ក៏​ដំណើរការ​ការ​អភិវឌ្ឍ​រថយន្ត ដូច្នេះពួកគេដឹង និងយល់ពីស្តង់​ដារ​​សុវត្ថិភាព​​យាន​យន្ត។

ដូច្នេះបើតាមបច្ចេកទេស គម្រោង MRJ មាន​លក្ខណៈ​សម្បត្តិ​គ្រប់គ្រាន់ដើម្បី​បន្ត​ផលិត និង​លក់​ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ ប៉ុន្តែនៅទីបំផុត MRJ បែរជាមិនទទួលបានលិខិតបញ្ជាក់ស្តង់ដារ។ នេះជាលិខិតបញ្ជាក់ទាក់ទងនឹងស្តង់ដារសុវត្ថិភាព ដែលប្រទេសផលិតបានសម្រេចចិត្តផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​មិន​បាន​ចេញ​អាជ្ញាប័ណ្ណសម្រាប់​គម្រោង​នេះ​ទេ។

ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលមិនផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណដល់គម្រោងនេះ?

មូលហេតុ​ចម្បង​ត្រូវគេចាត់ទុកថា ដោយសារ​ការ​គេចវេសទំនួលខុសត្រូវរបស់មន្ត្រីក្នុងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន។

តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងណា បើសិនជាបន្ទាប់​ពី​មាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ វាត្រូវបានដាក់លក់នៅទូទាំងពិភពលោក ប៉ុន្តែ​បើ​មាន​​បញ្ហា​ត្រូវធ្វើយ៉ាងណា?

ប្រហែលជារដ្ឋាភិបាលខ្លាចដូច្នេះ ក្រៅពីនេះ ពួកគេមិនមានជំនាញ​វិជ្ជាជីវៈ បទពិសោធន៍ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ និង​ផ្តល់​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ផ្នែកនេះទេ។ ដូច្នេះហើយ ចំណុចដែលត្រូវបានចង្អុលបង្ហាញអំឡុងពេលត្រួតពិនិត្យបានផ្លាស់ប្តូរជាបន្តបន្ទាប់ ហើយគម្រោងត្រូវពន្យារពេលជាច្រើនដង។ នៅទីបំផុត មន្ត្រី​​រដ្ឋាភិបាល​​បាន​​សម្រេច​ចិត្ត​មិនអាចបន្ត ហើយគម្រោងនេះត្រូវផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្ន។ ដូច្នេះចំណុចសំខាន់នៃលើក​នេះ​មិនមែន​ស្ថិតលើការផលិតនោះទេ ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​ការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន។

ហេតុអ្វីបានជាគម្រោង HONDA JET ទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋាភិបាល?

មូលហេតុ​យ៉ាងសាមញ្ញ ដោយសារ Honda Aircraft Company ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតយន្តហោះ HONDA JET ជាក្រុមហ៊ុនរបស់អាមេរិក ផលិតផលនេះត្រូវបានផលិតនៅអាមេរិក។ ឧទាហរណ៍មួយផ្សេងទៀត ដោយសារចិន​ក៏ផលិត​យន្ត​ហោះ ប៉ុន្តែពួកគេផ្តោតលើការប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក ដូច្នេះមិនចាំបាច់មានលិខិតបញ្ជាក់អន្តរជាតិ គ្រាន់​តែ​រដ្ឋាភិបាល​ចិនទទួលស្គាល់សុវត្ថិភាពបានហើយ។

ស្រដៀងគ្នាដែរ ដំបូងគម្រោង MRJ ត្រូវបានផលិតឡើងដើម្បីបម្រើទីផ្សារក្នុងស្រុករបស់ជប៉ុន។ ថ្វីត្បិតតែ ក្រោយ​មក​មានបំណងពង្រីកទៅកាន់​អន្តរ​ជាតិ ប៉ុន្តែដោយសារមិនទទួលបានការអនុញ្ញាត្តពីរដ្ឋាភិបាល ដូច្នេះគម្រោងត្រូវ​ផ្អាក។

ឧស្សាហកម្មអាកាសចរណ៍ពិភពលោកគឺជាឧស្សាហកម្មដែលមានទំហំប្រហែល ១៣០ ពាន់ពាន់លានយ៉េន ហើយត្រូវគេរំពឹងថា នឹងកើនឡើងក្នុងអត្រា ៥% ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ដោយសារទ្រង់ទ្រាយផលិតធំ និងត្រូវការកម្មករច្រើន ដូច្នេះ នេះ​ជា​ដំណោះស្រាយ​ចំពោះ​បញ្ហា​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ជប៉ុន។

លើក​នេះ​ដោយ​សារ​តែ​ការ​គេច​វេសទំនួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាល ទើបក្តីស្រមៃនៃយន្តហោះខ្នាតកណ្តាលម៉ាកជប៉ុន​​បានរលាយ។ គម្រោង MRJ អាចនឹងប្រកួតប្រជែងនៅអាមេរិក ប៉ុន្តែវាលែងជាផលិតផល “Made in Japan” ទៀត​​ហើយ។ ខ្ញុំ​​គិត​​ថា​ នេះ​ជា​ចំណុច​គួរ​ឲ្យ​សោក​ស្តាយ​សម្រាប់​គោល​បំណង​ធំ​របស់​ជប៉ុន។

គម្រោងខ្នាតធំដូចជា MRJ ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​សាមគ្គីភាព​រវាង​រដ្ឋាភិបាល និង​អាជីវកម្ម​ ទើបទទួលបានជោគជ័យ។ ការវិនិយោគរហូតដល់ ៦០០ ពាន់លានយ៉េនពីថវិកា ហើយបន្ទាប់មករដ្ឋាភិបាលជ្រើសរើសដកខ្លួនបានបណ្តាលឲ្យគម្រោងនេះបរាជ័យ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់ចេញមុខទទួលខុសត្រូវ។

នេះជាឧទាហរណ៍នៃ “ទម្រង់បរាជ័យបែបជប៉ុន” ។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនមិនទទួលខុសត្រូវ និងប្រកាន់ជំហរជាង​នេះ នៅពេលអនាគត ឧស្សាហកម្ម​ធំៗ​ទាំងអស់នឹងនាំ​មុខ​ដោយ​មហាអំណាច​ពិភព​លោក។

Abe Kengo