លោក Sugihara Chiune ជា​​អ្នក​​ដែល​​ធ្លាប់​​ជួយ​​សង្គ្រោះ​​ជីវិត​ជន​ជាតិ​យូដា​ចំនួន ៦០០០ នាក់

តើអ្នកការទូត Sugihara Chiune បានជួយសង្គ្រោះជីវិត​ជន​ជាតិ​យូដា ៦០០០ នាក់​ពី​ណាស៊ី​អាឡឺម៉ង់​ដោយ​របៀប​ណា? ក្រោយ​មក ហេតុ​អ្វីបានជាលោកត្រូវក្រសួងការបរទេសដាក់ពិន័យ? តើមានរឿងអ្វីបានកើតកំឡុងសង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី ២ ? ចូរយើងស្វែងយល់រឿងប្រវត្តិសាស្ត្រនេះជាមួយនឹង JAPO ទាំង​អស់​គ្នា។

កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៣៣ មេដឹកនាំណាស៊ីអាល្លឺម៉ង់នោះគឺ Hitler បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការសម្លាប់រង្គាលជន​ជាតិ​យូដា​ដោយ​អំពើ​ព្រៃ​ផ្សៃ​លើស​ពី​ការ​គិតរបស់មនុស្ស។ ព្រោះតែខ្លាចត្រូវគេចាប់ ជនជាតិយូដាជាច្រើនខំប្រឹង​រក​មធ្យោបាយ​រត់​ទៅ​បរទេស ប៉ុន្តែរឿងនេះពិតជាពិបាកណាស់ ប្រសិនបើពួកគេមិនមានទិដ្ឋាការ។

នៅពេលនោះ ដោយសារជប៉ុនបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាយោធាជាមួយអាឡឺម៉ង់ ដូច្នេះមិនអាចទទួលយកជនជាតិយូដាចូលប្រទេសបានឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា ជនជាតិយូដាអាច “ភៀសខ្លួន” ទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងទៀត​តាម​រយៈ​ជប៉ុន។ ដូច្នេះហើយ ពួកគេនាំគ្នាទៅដល់ស្ថានទូតលីទុយអានី ជាកន្លែងដែលលោក Sugihara កំពុងធ្វើ​ការ ដើម្បីសុំទិដ្ឋាការ។ យ៉ាងណា ក្រសួងការបរទេសជប៉ុននៅពេលនោះបានចេញបញ្ជាឱ្យផ្អាកចេញទិដ្ឋាការ។ ក្រោយពេលគិត និងពិចារណា​ ទីបំផុតលោក Sugihara បានសម្រេចចិត្ត។

អាទិភាពដំបូងគឺមនុស្សធម៌ និងសប្បុរសធម៌

លោកគិតថា ជួយសង្គ្រោះមនុស្សដែលកំពុងជួបការលំបាកមាន​អាទិភាពជាជាងការងារ ក៏ដូចជាបញ្ជារបស់ប្រទេស។ លោក​ព្យាយាម​បំពេញ​នីតិវិធី​​ចេញ​​ទិដ្ឋាការសម្រាប់មនុស្សជាច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ នៅ​ពេល​នោះ ឯកសារទាំងអស់ត្រូវសរសេរដោយដៃ ដូច្នេះហើយលោកខំប្រឹងធ្វើ​ការរហូតដល់ថ្នាក់ដៃស្ទើរតែមិនអាចកម្រើកបាន។

ក្រសួងការបរទេស​ជប៉ុនខឹងយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការមិន​គោរពតាម​បញ្ជា​របស់​លោក ហើយបានបញ្ជាឱ្យលោក Sugihara ចាក​ចេញ​ពី​ស្ថាន​ទូត​ភ្លាម។ រឿងនេះមិនបានធ្វើឱ្យលោក Sugihara បោះបង់ចោលនោះទេ លោកបន្តការងារដែលមិនទាន់បញ្ចប់នៅសណ្ឋាគារកន្លែងគាត់កំពុងស្នាក់នៅ។ នៅ​ទី​បំផុត លោក​ក៏​បាន​សង្គ្រោះ​ជីវិត​ជន​ជាតិ​យូដា​ចំនួន ៦០០០ នាក់។

ក្រោយពេលលោក Sugihara ត្រឡប់ទៅប្រទេសជប៉ុនវិញ គាត់ទទួលបានលិខិតបណ្តេញចេញពីក្រសួងការបរទេស។ ថ្វីត្បិតតែបានជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្ស ៦០០០ នាក់ លោក Sugihara នៅតែត្រូវបានវាយតម្លៃទាបបំផុត ដោយ​សារ​មូល​ហេតុ​​មិន​ស្តាប់​តាម​បញ្ជា​របស់​រដ្ឋាភិបាល។ លើស​ពី​នេះ ទង្វើល្អរបស់លោកក៏មិនត្រូវបានកត់ត្រា​ក្នុង​​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​​ជប៉ុន​ដែរ។

ប្រហែលឆ្នាំ ១៩៦៨ ជប៉ុនចាប់ផ្តើមមានស្ថេរភាពក្រោយ​សង្គ្រាម។ អ្នកការទូត​ម្នាក់​ឈ្មោះ Nishri ត្រូវបានចាត់អោយ​ទៅ​ស្ថាន​ទូត​អុីស្រាអែល​ប្រចាំ​នៅ​ជប៉ុន។ គាត់ជាអ្នកដែលត្រូវបានលោក Sugihara ផ្តល់ទិដ្ឋាការអោយពី​មុន។ គាត់ក៏ជាអ្នកដែលបានស្រែកខ្លាំងៗនៅស្ថានីយ៍ពេលអ្នកទាំងអស់គ្នា​ចេញ​ដំណើរ៖ “លោក Sugihara យើងនឹង​មិនបំភ្លេចគុណរបស់លោកឡើយ” “យើងនឹងជួបគ្នាម្តងទៀត” ។

អ្នកការទូត​ Nishiri ពិតជាតក់ស្លុត​ពេល​ដឹង​ថា ការផ្តល់ទិដ្ឋការដោយសារតែលោក Sugihara មិន​គោរព​តាម​បញ្ជា​​​របស់​​​រដ្ឋាភិបាល​​​ជប៉ុន ហើយបានធ្វើឱ្យ​គាត់​ធ្លាក់ក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។

ព្រោះតែមូលហេតុ​នេះ អ្នកស្ម័គ្រចិត្តរួមទាំង Nishiri បានប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាស្ដារកិត្តិយសរបស់លោក Sugihara ក្នុងប្រទេស​អុីស្រាអែល និង​ជប៉ុន​ឡើង​វិញ។

លោក Sugihara ជា​មនុស្ស​ក្លាហាន​ដែល​បានសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវក្នុង​នាម​ជា​មនុស្ស ដោយមិនត្រឹមតែជាអ្នក​​ការ​ទូត​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ។ ក្រោយពេលស្តារកិត្តិយសឡើងវិញ រឿងនេះបានក្លាយជាការបំផុសគំនិតសម្រាប់រឿងល្ខោន ប្រលោម​លោក និង​ភាព​យន្ត​ល្បីៗ។

តាម​រយៈ​រឿង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខាងលើនេះ ខ្ញុំ​គិត​ថា ជនជាតិជប៉ុន​សព្វ​ថ្ងៃគួរយកតម្រាប់តាមគំរូល្អនេះ។ យើងទាំងអស់​គ្នា មិន​ថា​ពណ៌​សម្បុរ ឬ​ជាតិ​សាសន៍​អ្វី​ក៏​ដោយ សុទ្ធតែអាចជួយសង្គ្រោះពិភពលោកដែលគ្មានស្ថេរភាពនេះ ជា​​មួយ​​នឹង​គំនិត​មនុស្ស​ធម៌​ដូច​ជា​លោក Sugihara ផងដែរ។

Kengo Abe