ហេតុអ្វីបានជាជប៉ុនមិនស្ថិតក្រោមអាណានិគមប្រទេសលោកខាងលិច?

ថ្ងៃអង្គារ 21/02/2023 | 9:29 ព្រឹក

ក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៣ មាននាវាចម្បាំងអាមេរិកដ៏ធំបានបង្ហាញខ្លួននៅកំពង់ផែតូក្យូប្រទេសជប៉ុន។ ក៏ដូចជាគម្រោងចំពោះប្រទេសអាសុីដទៃទៀត អាមេរិកបានរៀបចំផែនការវាយប្រហារជប៉ុនអោយក្លាយជាប្រទេសក្រោមអាណានិគម។ ទោះជាយ៉ាងណា អាមេរិកមិនអាចគ្រប់គ្រងជប៉ុនបាន តើពេលនោះមានអ្វីកើតឡើង?

រឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រខាងក្រោមនេះបានបន្សល់នូវផែនការសម្ងាត់មួយ ដើម្បីទប់ស្កាត់ប្រទេសអភិវឌ្ឍត្រួតត្រាសេដ្ឋកិច្ចបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ យើងនឹងស្វែងយល់ទាំងអស់គ្នា ប្រហែលជាមានប្រយោជន៍សម្រាប់ការសិក្សា ឬអនុវត្តក្នុងសម័យសព្វថ្ងៃ។

អ្នកផ្សព្វផ្សាយដំណឹងល្អជនជាតិព័រទុយហ្គាល់

ជាដំបូងអ្នកផ្សាយដំណឹងល្អនៃគ្រិស្តសាសនា ពួកគេបានអួតកាំភ្លើងដែលមកពីប្រទេសព័រទុយហ្គាល់។ កាំភ្លើងមានសំឡេងឮខ្លាំង កម្លាំងបំផ្លាញខ្លាំងជាងអាវុធពីមុនៗ។ គ្រប់គ្នាដែលបានឃើញកាំភ្លើងនេះលើកដំបូងមានការភ្ញាក់ផ្អើល និងសរសើរយ៉ាងខ្លាំង។ ការអួតបង្ហាញខាងបច្ចេកវិទ្យា និងកម្លាំងយោធាអាចចាត់ទុកជាជំហានដំបូងនៃរបបគ្រប់គ្រងអាណានិគម។

ការកែលម្អច្បាប់ចម្លងទៅជាការផលិតទ្រង់ទ្រាយធំ

នៅពេលនោះរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានចំណាយប្រាក់យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដើម្បីទិញកាំភ្លើងទាំងនោះ។ គោលបំណងសំខាន់គឺដើម្បីដោះចេញ និង “រៀនធ្វើតាម” ។ នៅសម័យនោះ ប្រសិទ្ធភាព និងបាញ់ចំគោលដៅមិនខ្ពស់ទេ ដូច្នេះមិនសូវទទួលបានការជឿទុកចិត្តឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា ជប៉ុនបានកែលម្អ និងបង្កើតកាំភ្លើងដែលខ្លាំងជាងច្បាប់ដើមទៅទៀត ហើយបន្តផលិតទ្រង់ទ្រាយធំ។ ជប៉ុនបានក្លាយជាប្រទេសដែលអាចផលិតកាំភ្លើងបានដោយខ្លួនឯងលើពិភពលោក។

គោលបំណងនៃសន្ធិសញ្ញាមិនស្មើភាព

ត្រលប់ទៅរករឿងរបស់ជប៉ុនក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៣ ដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ នាវាចម្បាំងអាមេរិកបានគម្រាមវាយប្រហារដើម្បីដាក់សម្ពាធជប៉ុនឲ្យចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាមិនស្មើភាពគ្នា។ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុននៅពេលនោះដឹងថា ពិបាកយកឈ្នះណាស់បើពួកគេមិនព្រមចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញានោះ។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ ១៨៥៤ ជប៉ុនចាប់ផ្តើមបើកទ្វារដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយពិភពខាងក្រៅ ព្រោះអ្វីដែលពួកគេត្រូវធ្វើនាពេលនោះគឺព្យាយាមអូសបន្លាយពេល ហើយវិភាគកម្លាំងយោធារបស់ប្រទេសលោកខាងលិច។

ធ្វើត្រាប់តាម និងកែលម្អនាវាចម្បាំងទាំងមូល

ចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៦៨ ដល់ឆ្នាំ ១៩១២ ត្រឹមរយៈពេលយ៉ាងខ្លី ជប៉ុនបានផ្លាស់ប្តូរពីសម័យសាមូរ៉ៃទៅជាប្រទេសទំនើប។

អំឡុងពេលនោះ ជប៉ុនបានព្យាយាមថតចម្លងអាវុធពីប្រទេសលោកខាងលិច។ ពួកគេទិញនាវាចម្បាំងក្នុងតម្លៃខ្ពស់ ហើយស្រាវជ្រាវយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់បំផុត។ ឆ្លងកាត់រយៈពេលជាងមួយទសវត្សរ៍ ជប៉ុនឈានមុខស្មើនឹងប្រទេសលោកខាងលិច។ ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ជប៉ុនបានបង្កើតនាវាចម្បាំង Yamato ជានាវាចម្បាំងដែលខ្លាំងបំផុតលើពិភពលោកនាពេលនោះ។

ស្តាប់ហើយអ្នកប្រាកដយល់ពីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជប៉ុនមែនទេ? នោះគឺចំណាយពេលត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការវាយបក មិនចាំបាច់ប្រយុទ្ធ “ស្លាប់រស់” ដើម្បីច្បាំងនឹងសត្រូវដែលមានកម្លាំងខ្លាំងជាងខ្លួន។ បន្ទាប់មកទៀតសិក្សាទៅលើកម្លាំងយោធារបស់សត្រូវយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ហើយបង្កើតកម្លាំងដែលខ្លាំងជាងនេះ។ ដោយសារចំណុចទាំងពីរនេះហើយដែលបានជួយជប៉ុនមិនឲ្យធ្លាក់ក្នុងនឹមនៃការត្រួតត្រារបស់ប្រទេសលោកខាងលិច។

ចំណុចនេះអាចអនុវត្តក្នុងសង្គមសព្វថ្ងៃ ដូចជាពិបាកផ្តួលក្រុមហ៊ុនយក្សដូចជា Apple, Google, Facebook ណាស់។ ដូច្នេះក្រុមហ៊ុនប្រកួតប្រជែងមានតែស្រាវជ្រាវ និងបង្កើតអ្វីដែលអស្ចារ្យជាងពួកគេ។ មិនត្រឹមតែវិស័យបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ ចំណុចនេះអាចអនុវត្តបានគ្រប់វិជ្ជាជីវៈផងដែរ។

ពិតជាគួរអោយស្តាយដែលទីផ្សារជប៉ុនសព្វថ្ងៃមិនអាចប្រើយុទ្ធសាស្ត្រនេះបានល្អទៀតឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្វីដែលសំខាន់បំផុតនោះគឺត្រូវបង្កើតផែនការដើម្បី “យកឈ្នះ” ពេលឳកាសមកដល់ ហើយតែងតែជឿជាក់លើផែនការនោះ។

នៅពេលអនាគត ក្រុមហ៊ុនលំដាប់ពិភពលោកមានទំនោរមកបណ្តាក់ទុនលើទីផ្សារដូចជាកម្ពុជា ដូច្នេះហើយ JAPO សង្ឃឹមថាអាចជួយអោយយុវជនកម្ពុជាចាប់យកទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ចថ្មីនេះ។

Kengo Abe