ហេតុអ្វីបានជាជនជាតិជប៉ុនធ្វើអត្តឃាត? តើអ្វីទៅធ្វើ​ឱ្យ​ពួកគិតខ្លីបែបនេះ?

ជប៉ុនជាប្រទេសដែលមានការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងវប្បធម៌ពិសេសៗជាច្រើន ដែលមួយផ្នែកធ្វើឱ្យជនបរទេសមិនយល់ ហើយនេះក៏ជាមូលហេតុដែលប្រទេស​ជប៉ុន​មិន​បាត់​បង់​ភាពទាក់ទាញរបស់ខ្លួន។

ក្នុងចំណោមនោះគឺវប្បធម៌ធ្វើអត្តឃាត។

ហេតុអ្វីមនុស្សម្នាក់ចង់ធ្វើអត្តឃាត? តើអ្វីទៅធ្វើឱ្យ​ពួក​គេ​គិតអវិជ្ជមានបែបនេះ? យើងនឹងស្វែងយល់ក្នុងអត្តបទ​ថ្ងៃ​នេះ។

ជាដំបូងឧទាហរណ៍នៅសម័យបុរាណ

នៅថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៥៨២ មានព្រឹត្តិការណ៍មួយហៅថា Honnou-ji no hen (本能寺の変) ។

https://rekijin.com/?p=13559

ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ អ្នកក្រោមបង្គាប់របស់គាត់ស្ទើរតែបង្រួបបង្រួមជប៉ុន Oda Nobugana បានបះបោរ ហើយបង្ខំឱ្យមេទ័ពស្លាប់។

នៅពេលនោះ Nobunaga ធ្លាក់ក្នុងផ្លូវទាល់ ក្បែរខ្លួនសល់តែទាហានពីរបីនាក់ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ​កាន់​តែ​ឈឺ​ចាប់​ជាង​នេះ​ ត្រូវ​អ្នក​ក្រោម​បង្គាប់​ដែល​ធ្លាប់​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​ក្បត់។ លោកនិយាយដោយភ្ញាក់ផ្អើលថា៖

是非に及ばず

ប្រយោគនេះមានន័យស្រដៀងនឹង 仕方がない (មិនដឹងធ្វើម៉េចទេ ជាទូទៅប្រើក្នុងស្ថានភាពអស់សង្ឃឹម មិនអាច​ធ្វើ​អ្វីបាន ហើយបណ្តោយតាមនឹង) ។

បន្ទាប់មក Nobunaga ​តាំងចិត្តដុត​ភ្លើង​មុខ​ប្រាសាទ Honnou រួចធ្វើអត្តឃាត។

ហេតុ​អ្វីពេលនោះមិនខំប្រឹងដល់នាទីចុងក្រោយ ស្វែងរកផ្លូវចេញ?

ទំនៀម​ទម្លាប់​វះពោះធ្វើអត្តឃាតរបស់សាមូរ៉ៃហៅ​ថា Seppuku ។ ប្រើដាវវះពោះខ្លួនឯង ស្តាប់ទៅដូចជាការដាក់ទណ្ឌកម្ម​ឃោរ​ឃៅ វាមិនមែនជាការផ្តន្ទាទោសទេ ប៉ុន្តែជាសិទ្ធិដូចដែលសាមូរ៉ៃគិត។

នៅ​ជប៉ុនមានប្រយោគនិយាយថា “គិតប្រើពោះ មិនមែនប្រើក្បាលទេ” ជាក់ស្តែងប្រយោគនេះ៖

腹を割って話す (Hara o watte hanasu) តាមន័យចំគឺថាវះពោះមកនិយាយ អត្ថន័យដើមគឺនិយាយត្រង់ មិន​លាក់​បាំង។

ត្រង់ចំណុចនេះអាចបកស្រាយទង្វើវះពោះធ្វើអត្តឃាត គឺជាវិធីបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំរបស់ខ្លួន ដូច្នេះពួកសាមូរ៉ៃចាត់​ទុក​នេះជាសិទ្ធិ។

អ្នកដែលមិនសក្តិសម គឺជាសាមូរ៉ៃដែលគ្មានសិទ្ធិ Seppuku ។

ឧទាហរណ៍នៅចុងសម័យ Edo នាំមុខ Shinsengumi គឺ Kondou Isamu សាមូរ៉ៃមកពីវណ្ណៈកសិករ ដែលជាអ្នកបន្តសន្តិភាពសម័យនោះ លទ្ធផលត្រូវរដ្ឋាភិបាល Meiji ចាប់ខ្លួន និងប្រហារជីវិតដោយកាត់ក្បាល។ ដោយសារត្រូវវាយតម្លៃថាធ្វើរឿងល្ងង់ខ្លៅ ទោះ​ជាសាមូរ៉ៃ​ក៏​មិនអាច Seppuku ។

នៅសម័យក្រោយ គំនិតធ្វើអត្តឃាតនេះនៅតែបន្ត។ ក្នុង​ជួរ​កងទ័ព ទាហាន​ត្រូវ​បាន​គេ​បង្រៀន​ថា បើ​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន ចូរធ្វើអត្តឃាត។ មនុស្សជាច្រើនធ្វើអត្តឃាតដោយគ្រាប់បែក កាំបិត និងថ្នាំពុល។ ហេតុអ្វី​បានជា​មិន​មាន​គំនិត​ចង់​រស់ទោះក្លាយជាអ្នកទោស?

អង្គភាព​វាយប្រហារ​ពិសេស​ដែល​ជាអ្នកលះបង់ សម្រុកចូលនាវាចម្បាំងរបស់សត្រូវក៏ផ្តើមចេញពីគំនិតនេះដែរ។ បើ​មិន​ចង់​ស្លាប់ ចូរចុះ​ចាញ់​អាមេរិក។ ព្រោះតែកំពុងនៅលើយន្តហោះ អ្នកបើកយន្តហោះអាចចុះចតនៅកន្លែងណាមួយ បន្ទាប់​មក​បន្តនៅរស់​។ ប៉ុន្តែ​ពួកគេជ្រើសរើស​ស្លាប់​ដើម្បី​ការពារ​គ្រួសារ ការពារ​មាតុភូមិ​ជាទី​ស្រឡាញ់​របស់ខ្លួន។ ខ្ញុំគិតថាគំនិតនោះយកឈ្នះលើភាពភ័យខ្លាចស្លាប់ ដូច្នេះហើយពួកគេសម្រុកទៅរកសេចក្តីស្លាប់ដោយមិនស្ទាក់ស្ទើរ។

រត់ចេញមានន័យថានាំយកភាពភ័យខ្លាច ហើយ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី មនុស្ស​ជា​ច្រើន​មិន​អាច​គេច​ខ្លួន​បាន​ឡើយ។

ត្រង់ចំណុចនេះ យើងអាចដឹងពីទស្សនៈរបស់ជនជាតិរវាងជីវិត និងស្លាប់។ ជីវិតមិនមែនជាគោលដៅរបស់ពួកគេ ស្លាប់ដោយរបៀបណាទើបសំខាន់។

សេចក្តីស្លាប់របស់មនុស្សម្នាក់ត្រូវតែត្រឹមត្រូវ និងស្រស់ស្អាត។ សុំលើកលែង ឬរត់គេច គឺជាការបង្ហាញពីភាពមិនបរិសុទ្ធ។ ពេល​ត្រូវ​ស្លាប់​គួរ​តែ​ស្លាប់ ស្លាប់ខណៈដែលនៅជាខ្លួនឯង។

នេះជាអារម្មណ៍ដែលជនជាតិជប៉ុនជាច្រើនមាន។

ដូចជាតំណាងផ្កាសាគូរ៉ាដែលមនុស្សជាច្រើនចូលចិត្ត។

ប្រសិនបើផ្កាផ្សេងទៀតក្រៀមស្វិត ប្តូរពណ៌ ក៏វានៅតែព្យាយាមតោងជាប់ជីវិត ចំណែកផ្កាសាគូរ៉ាធ្លាក់ចុះ ហើយរលាយ​តាម​ខ្សល់​ខណៈដែលស្រស់ស្អាតបំផុត។ ដោយសារផ្ការីក និងស្រពោនស្របនឹងគំនិតជីវិត និងសេចក្តីស្លាប់របស់​ប្រជាជន​ជប៉ុន ពេលក្រឡេកមើលផ្កាទោះដឹងថាវាស្អាត ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនក៏មានអារម្មណ៍សោកសៅផង​ដែរ។

គ្រាចុងក្រោយក្នុងជីវិតគួរតែចែងចាំង ធ្វើឱ្យកូនចៅមានមោទនភាពចំពោះមនុស្សដែលទៅមុន។ ដូច្នេះហើយរត់គេច​ខ្លួន ឬ​ព្យាយាម​រស់មិនមែនជាជម្រើសល្អបំផុតនោះទេ។

និយាយបែបនេះមិនមានន័យថាបោះបង់ជីវិតទេ គ្រាន់តែថាបើនៅរស់ ស្លាប់យ៉ាងណាឱ្យមានន័យល្អជាង។

ប្រហែលជាវប្បធម៌ធ្វើអត្តឃាតរបស់ជនជាតិជប៉ុនមកពីអារម្មណ៍នេះ ទោះជាយ៉ាងណាអត្ថន័យនៃការធ្វើអត្តឃាត សព្វថ្ងៃមានភាពខុសគ្នា។

មនុស្ស​ចាស់នឹង​សប្បាយ​ចិត្ត​បើ​កូន​ចៅ​របស់​ពួកគេ​មាន​មោទនភាព​ថា “លោកតារបស់ខ្ញុំទទួលមរណភាពឡូយណាស់” ។

ថ្វីត្បិតតែទស្សនស្លាប់រស់មានលក្ខណៈប្លែកពីគេ ប៉ុន្តែតាមគំនិតខ្ញុំគឺល្ងង់ខ្លៅ។

Kengo Abe