ក្នុងសង្គមជប៉ុនសព្វថ្ងៃ តើបុរស និងស្រ្តីអ្នកណាពិបាកជាង?
នៅបណ្តាប្រទេសជាច្រើន រួមទាំងជប៉ុនមានការបែកចែកយេនឌ័រយ៉ាងច្បាស់។ ទស្សនៈរបស់ជប៉ុនយល់ថា៖
“ក្នុងនាមជាបុរសត្រូវចេញក្រៅធ្វើការ
ធ្វើជាស្ត្រីនៅផ្ទះថែទាំគ្រួសារ”
ទស្សនៈនេះផ្ទុយនឹងគំនិតសមភាព។
នៅសម័យក្រោយសង្គ្រាមរឿងសមភាពយេនឌ័រត្រូវបានលើកឡើងម្តងទៀត ស្រ្តីអាចចូលរួមក្នុងសង្គម អាចធ្វើការងារដូចជាបុរស។
ដំបូងឡើយមានមនុស្សជាច្រើនដែលភាគច្រើនជាបុរសមិនចូលចិត្តការផ្លាស់ប្តូរ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលសម័យកាលឆ្ពោះទៅមុខ ស្រ្តីខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការរកប្រាក់បានក្លាយជារឿងធម្មតា។
បុរស និងស្ត្រីមានភាពស្មើគ្នាក្នុងការងារ និងគ្រួសារ។
លើកលែងតែភរិយាជ្រើសធ្វើជាស្ត្រីមេផ្ទះ សព្វថ្ងៃភាគច្រើនប្តីប្រពន្ធចេញទៅធ្វើការទាំងពីរ។ ព្រោះតែប្រពន្ធក៏រវល់នឹងការងារ ដូច្នេះការងារផ្ទះត្រូវចែកគ្នាធ្វើ។
ការងារផ្ទះរួមមានសម្អាតផ្ទះបាយ បោកសម្លៀកបំពាក់ បោសសម្អាត មើលថែកូនជាដើម។
មានរឿងមួយចំនួនខ្ញុំគិតថា ពិបាកសម្រាប់បុរស ប៉ុន្តែការងារដូចជាធ្វើម្ហូប បោកគក់ សម្អាតជាដើម មិនបែងចែកបុរសស្រ្តីនោះទេ នរណាក៏អាចធ្វើបានដែរ។
ថ្មីៗនេះមានការស្ទង់មតិមួយត្រូវបានធ្វើឡើងដែលបង្ហាញថា បុរសពិបាករស់នៅក្នុងសង្គមសម័យនេះជាជាងស្រ្តី។ ការស្ទង់មតិនេះក៏សង្ខេបបញ្ហារបស់បុរស ក៏ដូចជារឿងដែលបុរសច្រណែននឹងស្ត្រីផងដែរ។
១. សេវាកម្មជាច្រើនសម្រាប់ស្ត្រី
នៅតំបន់ស្ថានីយ៍រថភ្លើងក្នុងទីក្រុង អ្នកតែងតែមើលឃើញរថភ្លើងសម្រាប់តែស្រ្តី។
អំឡុងពេលដែលមានមនុស្សច្រើន នៅលើរថភ្លើងតែងកើតមានករណីបំពានផ្លូវភេទ ដែលជនរងគ្រោះច្រើនតែជាស្រ្តី នោះហើយជាមូលហេតុដែលស្ត្រីត្រូវជិះរថភ្លើងសម្រាប់ស្រ្តី។
បុរសជាច្រើនច្រណែនពីព្រោះរថភ្លើងសម្រាប់ស្រ្តីទាំងនេះច្រើនតែមានកៅអីទំនេរ ហើយថែមទាំងនៅជិតជណ្តើរផងដែរ។
ជួបអ្នកបំពានផ្លូវភេទនៅលើរថភ្លើងជារឿងដែលមិនមាននរណាម្នាក់ចង់នោះទេ ប៉ុន្តែចំពោះបុរសដែលកំពុងប្រញាប់ បើឡើងរថភ្លើងច្រឡំពិតជាទើសទាល់ណាស់។ ជាការពិតណាស់រថភ្លើងសម្រាប់តែបុរសមិនអាចមានឡើយ។
លើសពីនេះភោជនីយដ្ឋានជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនមានសេវាកម្មសម្រាប់តែស្ត្រីដូចជា Ladies day ឬ Ladies set ។ ក្រៅពីសេវាកម្មបញ្ចុះតម្លៃ មិនងាយនឹងរកឃើញកញ្ចប់ពិសេសដែលសម្រាប់តែបុរសនោះទេ។ បុរសជនជាតិជប៉ុនជាច្រើនច្រណែននឹងស្រ្តីព្រោះក្នុងឈុតអាហាររបស់ស្រ្តីនៅភោជនីយដ្ឋានមានបង្អែមឬសាឡាដ។ ខ្ញុំផ្ទាល់មានតែសាច់ បង្អែម និងសាឡាដទុកសម្រាប់ស្ត្រីទៅចុះ។
២. បញ្ហាបៀតបៀនផ្លូវភេទ
ថ្មីៗនេះទូរទស្សន៍តែងចុះផ្សាយព័ត៌មានប្តឹងផ្តល់ទាក់ទងនឹងករណីបៀតបៀនផ្លូវភេទនៅកន្លែងធ្វើការ។ ជាទូទៅថ្នាក់លើត្រូវគេប្តឹងពីបទបៀតបៀនបុគ្គលិក បន្ទាប់មកត្រូវបាត់បង់តំណែងនៅក្រុមហ៊ុន។
ជាការពិតមនុស្សគ្រប់រូបដឹងអំពីច្បាប់មូលដ្ឋានមិនត្រូវនិយាយអ្វីដែលធ្វើឱ្យអ្នកដទៃមិនស្រួលនោះទេ។ ប៉ុន្តែចំពោះករណីប្រទេសជប៉ុនក៏កើតចេញពីអារម្មណ៍ប្រតិកម្មជ្រុល។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង ស្រ្តីជាច្រើនត្អូញត្អែរថា ពួកគេត្រូវថ្នាក់លើប្រុសបៀតបៀននៅកន្លែងធ្វើការ ទោះបីជាថ្នាក់លើស្រីប្រើពាក្យជេរប្រមាថបុគ្គលិកប្រុស ពេលខ្លះក៏ស្ថិតក្នុងករណីបៀតបៀនផ្លូវភេទដែរ ប៉ុន្តែស្ទើរតែគ្មានរឿងប្តឹងផ្តល់បែបនេះទេ។
ជាការពិតណាស់មនុស្សគ្រប់រូបដឹងថាសមភាពយេនឌ័រគឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែមិនមែនគ្រប់គ្នាយល់ច្បាស់ថាសមភាពយេនឌ័រជាអ្វីនោះទេ។ ឧទាហរណ៍ប្រយោគដូចជា “ក្នុងនាមជាបុរសរឿងប៉ុណ្ណឹងមិនជាអ្វីទេ ត្រូវទ្រាំ” ក៏ជាវិសមភាពផងដែរ។
៣. ក្នុងនាមជាបុរសត្រូវ? ក្នុងនាមជាស្រ្តីត្រូវ?
តាំងពីបុរាណកាលមក ជប៉ុនជាប្រទេសមួយដែលមានការបែងចែកយ៉ាងច្បាស់លាស់រវាងកាតព្វកិច្ចយេនឌ័រក្នុងសង្គម។ ក្នុងនាមជាបុរសត្រូវរឹងមាំជាងនរណាទាំងអស់ ត្រូវតែការពារមនុស្សដែលសំខាន់ មិនត្រូវនិយាយថា “មិនអាច” នោះទេ ទើបអាចចាត់ទុកជាបុរសពិតបាន។
ផ្ទុយទៅវិញធ្វើជាស្ត្រីត្រូវតែទន់ភ្លន់ ជាស្ត្រីមេផ្ទះ ស្ត្រីគំរូបែបនេះគេហៅថា 大和撫子 (Yamato nadeshiko) ។ ទោះជាយ៉ាងណា ស្ត្រីក្នុងសង្គមសម័យនេះពេលឈានជើងចូលសង្គមបានផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈ។ មនុស្សជាច្រើនគិតថា “ពួកខ្ញុំក៏អាចធ្វើការមិនចាញ់បុរស” ឡើយ។
ជាការពិតណាស់ស្ត្រីជាច្រើនប្រឆាំងនឹងការគិតនេះ ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែមានការកោតសរសើរចំពោះស្ត្រីដែលមានគំនិតបែបនេះ។
ផ្ទុយនឹងការវាយតម្លៃវិជ្ជមានចំពោះស្រ្តីក្នុងសង្គម រហូតមកដល់ពេលនេះ អាកប្បកិរិយាចំពោះបុរសដែលស្រដៀងនឹងស្ត្រីភាគច្រើនអវិជ្ជមាន។
ប្រពន្ធមិត្តរបស់ខ្ញុំជាគ្រូពេទ្យម្នាក់ ដូច្នេះនាងជាអ្នករកប្រាក់ ចំណែកឯមិត្តរបស់ខ្ញុំធ្វើការងារផ្ទះ។ យោងទៅតាមទស្សនៈប្រពៃណី គ្រួសារបែបនេះបានផ្លាស់ប្តូរតួនាទី ប៉ុន្តែបើនិយាយពីសង្គមសមភាពយេនឌ័រ នេះក៏ជារឿងធម្មតាដែរ។
យ៉ាងណាមិញមិត្តរបស់ខ្ញុំតែងតែត្រូវចំអកថា “គួរអោយអាណិតណាស់ ក្នុងនាមជាបុរសបែរជាត្រូវធ្វើរឿងចឹងៗ” ។
ខ្ញុំគិតថាមិនជាបញ្ហាទេប្រសិនបើប្ដីប្រពន្ធគេសម្រេចចិត្តបែបនេះ។
កាលពីមុនយើងគិតថាបុរស និងស្ត្រីមានភាពខុសគ្នាមិនត្រឹមតែរូបរាង គំនិតប៉ុណ្ណោះទេ។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះដោយសារតែវត្តមានរបស់សហគមន៍ LGBTQ យើងឈានចូលយុគសម័យថ្មីដោយគំនិតថាបុរស និងស្ត្រីមិនអាចបែងចែកដូចពីមុនបានទេ។
សន្និដ្ឋាន
រឿងដែលបុរស និងស្ត្រីត្រូវធ្វើបែបនេះ បែបនោះ គឺហួសសម័យហើយក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន។ ការប្រព្រឹត្តដូចគ្នាខណៈដែលរាងកាយខុសគ្នាក៏ត្រូវចាត់ទុកថាមិនសមហេតុផលដែរ។
ត្រង់ចំណុចនេះសមភាពយេនឌ័រផ្តោតលើបុរស ស្ត្រីយោគយល់ និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ទទួលស្គាល់បុគ្គលម្នាក់ៗដោយមិនមែនផ្អែកលើយេនឌ័រនោះទេ។ ខ្ញុំគិតថាចំណុចនេះកាន់តែសំខាន់។
ទោះបីជាប៉ុន្មានទសវត្សរ៍កន្លងទៅក៏ដោយទាំងបុរស និងស្ត្រីតែងតែមានចំណុចដែលត្រូវត្អូញត្អែរចំពោះយេនឌ័រ ក្រៅពីនោះគ្មានអ្វីផ្លាស់ប្តូរនោះទេ។
“គាត់ជាបុរសទើបដូច្នេះ មិនយល់អ្វីទាំងអស់” ឬ “ក្នុងនាមជាស្ត្រីកុំជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការបុរស” គំនិតបែបនេះប្រហែលជាស្ថិតស្ថេរជានិរន្តរ៍ និងជារៀងរហូត។
Kengo Abe