ស្វែងយល់អំពីពាក្យ Zen (សមាធិ) បង្វែរចិត្តគំនិតឲ្យស្ងប់ស្ងាត់

តើអ្នកធ្លាប់ឮពាក្យ 禅 (Zen) – សមាធិរបស់ជនជាតិជប៉ុនដែរទេ?

នៅពេលនិយាយពីសមាធិ សូម្បីតែប្រជាជនជប៉ុនក៏គិតថា ជាការអង្គុយ​ស្ងៀម​នៅ​ក្នុង​ទីសក្ការបូជា មិនអាចធ្វើចលនា ប្រសិន​បើ​ធ្វើ​ចលនា​នឹង​ត្រូវ​មួយព្រនង់ជាមិនខាន។

រូបភាព https://sincerity-yoga.com/works/yoga-zen/attachment/zen-img

ប្រភពនៃការអង្គុយតាំងសមាធិជាការបង្ហាញផ្លូវចិត្ត ដែលជាផ្នែកមួយនៃព្រះពុទ្ធសាសនា។

ពាក្យ Zen មានន័យថាចិត្ត

មនុស្សយើងម្នាក់ៗមានបេះដូង

ធាតុពិតបេះដូងគឺបរិសុទ្ធ និងស្ងប់ស្ងាត់

ប៉ុន្តែដោយសារយើងតែងតែប្រៀបធៀបខ្លួនយើងទៅនឹងអ្នកដទៃ

បុគ្គលម្នាក់មានប្រាក់ច្រើន រីឯបុគ្គលម្នាក់ទៀតគ្មានប្រាក់

បុគ្គលម្នាក់ឆ្លាត រីឯបុគ្គលម្នាក់ទៀតល្ងង់

បុរសនោះមានប្រពន្ធស្អាត រីឯបុរសម្នាក់នេះបែរជាគ្មាន

នារីម្នាក់នេះពូកែកីឡា រីឯនារីម្នាក់ទៀតបែរជាគ្មានប្រយោជន៍ -ល- ។

ការប្រៀបធៀបទាំងនេះធ្វើឲ្យយើងមិនបានសុខ មនុស្សម្នាក់ៗចង់ការពារតំណែងរបស់ខ្លួន ហើយធ្វើអោយ​បេះ​ដូង​ប្រឡូក​ប្រឡាក់។ នោះគឺជាប្រភពនៃគ្រោះមហន្តរាយ មនុស្សចាប់ផ្តើមវាយប្រហារ បោកប្រាស់ និងមិនចង់ជួយគ្នាទៅ​វិញ​ទៅ​មក។

ក្នុងភាសា Zen មានពាក្យថា  如意 (Nyoi) – តាមបំណងមានន័យថា ការរស់នៅស្របតាមឆន្ទៈផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែត្រូវកំណត់និយមន័យ “តាមបំណង” ដូចម្ត៉េច?

ប្រសិនបើធ្វើអ្វីតាមតែចិត្តចង់ មិនអាចជៀសពីភាពអាត្មានិយម និងភាពលោភលន់ទេ។ ពាក្យ “តាមបំណង” ក្នុង​ន័យ Zen គឺជាការរួមបញ្ចូលបំណងរបស់មនុស្សដែលនៅជុំវិញហើយអនុវត្តជាមួយគ្នា។

ដូច្នេះវាក៏មានន័យថា ជម្លោះរវាងគ្រួសារ មិត្តភក្តិ ឬទូលាយជាងនេះជាសង្គ្រាមរវាងប្រទេសនានា ព្រោះតែមិនយល់គំនិត​នៃពាក្យ Zen ។

ដើម្បីប្រព្រឹត្តតាមពាក្យ Zen មិនអាចប្រើពាក្យសម្តីប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវឆ្លងកាត់បទពិសោធ។ ហេតុដូច្នេះ អ្នកត្រូវអង្គុយ​ក្នុងប្រាសាទស្ងប់ស្ងាត់ បិទភ្នែក ហើយទុកអោយចិត្តរបស់អ្នកទទេស្អាត។ ប្រសិនបើរាងកាយធ្វើចលនា ព្រះសង្ឃ​ប្រើដំបងធ្វើអោយអ្នកសមាធិផ្តោតអារម្មណ៍ឡើងវិញ។

មិនត្រឹម​តែចិត្តគំនិតទទេស្អាត អ្នកត្រូវធ្វើអោយបេះដូងទទេស្អាតដូចគ្នា កុំគិតពីរឿងមិនគួរអោយខ្វល់ដែលនៅជុំវិញ។

ផ្នត់គំនិត Zen បង្ហាញតាមរយៈសួនច្បារនៅក្នុងប្រាសាទ។

រូបភាព https://www.herenow.city/kyoto/article/gardens/1

នេះជាសួនខាងត្បូងប្រាសាទ Tofukuji នៅក្យូតូមានរចនាសម្ព័ន្ធសាមញ្ញបំផុត។

ឆ្នេរខ្សាច់សជាទិដ្ឋភាពនៃសមុទ្រ រីឯផ្ទាំងថ្មដែលលេចចេញជានិមិត្តរូបនៃប្រជាជនលើកោះកន្លែងដែលមនុស្សទៅ​ដល់ទី​នោះអមតៈ។

សួនច្បារជាតំបន់ដែលល្អសម្រាប់មនុស្សរាល់គ្នាពុះពារ។

លោក Suzuki Daisetsu ជាអ្នកដែលដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយគំនិតនេះទៅកាន់ពិភពលោក។

រូបភាព https://ja.wikipedia.org/wiki/ Daisetsu Suzuki

លោក Suzuki បានស្រាវជ្រាវ និងចំណាយពេលសិក្សានៅប្រទេសឥណ្ឌាជាប្រភពនៃការតាំងសមាធិ។ ក្រោយមកលោក​ទៅដល់អាមេរិកដើម្បីផ្សព្វផ្សាយអំពីការតាំងសមាធិ។

នៅស្រុកកំណើតមានសារមន្ទីរមួយបង្ហាញអំពី “ទឹកចិត្ត” របស់លោក Suzuki Daisetsu ស្ថិតនៅទីក្រុង Kanazawa ខេត្ត Ishikawa ។ និយាយដោយសាមញ្ញសារមន្ទីរនេះជាកន្លែងទំនេរ “ទទេស្អាត” ។

រូបភាព https://kinarino.jp/cat7-アート・カルチャー/17325-禅(zen)の哲学に触れる旅%E3%80%82金沢の「鈴木大拙館」で心洗われる体験を

នៅថ្ងៃដែលគ្មានខ្យល់បក់ផ្ទៃទឹកមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ដូចជាផ្ទាំងកញ្ចក់ធំ។ នៅទីនោះមានតំឡើងម៉ាស៊ីនបង្កើត​រលក បន្ទាប់ពីរលកធំៗរលាយ ផ្ទៃទឹកវិលត្រលប់ទៅសភាពស្ងប់ស្ងាត់។

ស្រមៃមើលផ្ទៃទឹកដូចជាគំនិតរបស់មនុស្ស ក្រោយពេលអ្នកគិតរឿងជាច្រើនបង្វែរចិត្តទៅសភាពស្ងប់ស្ងាត់វិញ ពេល​នោះការឆ្លុះបញ្ចាំងទាំងមូលនឹងបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់។

ដើមឡើយ Zen គឺជាពាក្យសំស្ក្រឹតឥណ្ឌាសំដៅលើការផ្តោតអារម្មណ៍។ គំនិតនេះផ្សព្វផ្សាយទៅដល់ប្រទេសចិន និង​ប្រទេស​ជប៉ុន។ បច្ចុប្បន្នវប្បធម៌ Zen របស់ជប៉ុនត្រូវបានបំពេញយ៉ាងពេញលេញ។

យោងទៅតាមប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនាសមាធិមិនមែនជាសាសនាឬជំនឿឡើយ វាគ្រាន់តែជាទម្រង់នៃការអនុវត្ត។

តើអ្នកចង់សាកល្បងអនុវត្តបង្វែរបេះដូងត្រលប់ទៅរកភាពបរិសុទ្ធ ជាវិធីដែលសហគ្រិននៅលើពិភពលោកកំពុងត្រាប់​តាមទេ?

Kengo Abe