ហេតុអ្វីបានជាប្រជាជនជប៉ុនចូលចិត្តនិទានរឿងខ្មោចនារដូវក្តៅ?

ក្នុងឳកាសពិធីបុណ្យ​ភ្ជុំ​បិណ្ឌប្រជាជនខ្មែរតែងតែទៅវត្តដើម្បី​ឧទ្ទិស​ចំពោះ​ញាតិសន្តានទាំង​អស់​ដែល​បាន​ស្លាប់​ទៅ ហើយ​គេប្រារព្ធធ្វើឡើងក្នុងខែកញ្ញា។ ចំពោះប្រទេសជប៉ុនមានទម្លាប់និទានរឿងខ្មោចនៅរដូវក្តៅ។ ហេតុ​អ្វី?

រូបភាព https://dot.asahi.com/tenkijp/suppl/2016081700196.html

នៅរដូវក្តៅ – ជារដូវដែលព្រលឹងវិញ្ញាណត្រឡប់មកវិញ

នៅជប៉ុនរដូវក្តៅជារដូវកាល Kaidan（怪談) – រឿងនិទានខ្មោច។ ក្នុងរដូវនេះគេនិយមចាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្ត​ភ័យ​រន្ធត់​ជាច្រើន។ នៅលើទស្សនាវដ្តី ទូរទស្សន៍តែងចេញផ្សាយព័ត៌មានអំពីបាតុភូតខាងព្រលឹងវិញ្ញាណ។ មនុស្សជាច្រើនជឿថាគោលបំណងចង់អោយយើងមានអារម្មណ៍ខ្លាច។ តើសេចក្តីពន្យល់បែបនេះពិតជាត្រឹមត្រូវដែរទេ?

អ្នកជំនាញខាងចិត្តវិទ្យាម្នាក់មានឈ្មោះ Shinobu Orikuchi（折口信夫, ១៨៨៧ – ១៩៥៣) និយាយថាសង្គមជប៉ុនចាត់ទុករដូវក្តៅជារដូវនិទានរឿងខ្មោច ដែលចាប់ផ្តើមពីការសម្តែង Kabuki នៅរដូវក្តៅ។ ឧទាហរណ៍ដូចជា “Tokaido Yotsuya Kaidan”（東海道四谷怪談) ការសម្តែងនិយាយអំពីការសងសឹករបស់ខ្មោចស្រីត្រូវសម្លាប់​ដោយ​ អយុត្តិធម៌។

រូបភាព https://cocopachi.com/kiji/1368/

លោក Orikuchi រៀបរាប់បន្ថែមថាការសម្តែង Kabuki និយាយអំពីរឿងមិនធម្មតាដែលចេញមកពីសិល្បៈ “bon-kyogen”（盆狂言) ឬរឿងល្ខោនរដូវក្តៅតាំងពីសម័យបុរាណ។

ជនជាតិជប៉ុនអបអរពិធីបុណ្យធំៗពីរតាមរដូវកាលគឺ Oshogatsu（お正月）- ការអបអរសាទរឆ្នាំថ្មីនៅនិទាឃរដូវ និងពិធីបុណ្យ O-bon ឬ bon (お盆) នៅពាក់កណ្តាលរដូវក្តៅ។ ក្នុងអំឡុងពេលពិធីបុណ្យ Obon ព្រលឹងនៃអ្នកស្លាប់អាចវិលត្រឡប់មកផែនដីវិញក្នុងរយៈពេលជាក់លាក់ណាមួយ។ ហើយព្រលឹងដែលត្រូវអនុញ្ញាតអោយ​វិល​ត្រឡប់​​ទៅផែនដីរួមមាន Muenbotoke（無縁仏) ឬវិញ្ញាណដែលស្លាប់ដោយគ្មានសាច់ញាតិមកមើលផ្នូរ ផ្សែងធូប និង Onryo（怨霊) – ព្រលឹងខ្មោចចងកម្មមិនអាចទៅចាប់ជាតិព្រោះតែកំហឹង។

ក្នុងបរិបទនោះការសម្តែង Bon-kyogen គោលបំណងឧទិ្ទសជូន​​ចំពោះព្រលឹងខ្មោចដែលមិនព្រមចាកចេញ។

នៅរដូវក្តៅជប៉ុនតែងផ្សារភ្ជាប់នឹងពិធីបុណ្យ Obon ហើយប្រជាជនជប៉ុនក៏មានទម្លាប់និទានរឿងខ្មោចផងដែរ។

Sacchan