កាលពីឆ្នាំ ១៩៥៦ ប្រទេសជប៉ុនធ្លាប់ប្រទះនឹងជំងឺចម្លែកឆក់យកជីវិតប្រជាជន​រាប់ពាន់​នាក់

ក្នុងទសវត្ស ៥០ និង ៦០ ប្រទេសជប៉ុនរងគ្រោះមហន្តរាយយ៉ាងសាហាវដែលបានឆក់យកជីវិតមនុស្សជាច្រើន អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តប្រៀបធៀបកម្រិតមនុស្សស្លាប់ដូចករណីទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូនៅ Hiroshima ដែលគេហៅថា “គ្រោះមហន្តរាយ Minamata”។

ហេតុអ្វីបានជាគេហៅថាគ្រោះមហន្តរាយ Minamata ? ដោយសារវាកើតឡើងនៅទីក្រុង Minamata ស្ថិត​ក្នុង​ខេត្ត Kumamoto ។

នៅឆ្នាំ ១៩៥៦ គេរក​ឃើញ​បងប្អូន​ស្រីពីរនាក់ផ្ទុក​ជំងឺចម្លែកដែលមិនធ្លាប់មាននៅប្រទេសជប៉ុន។ អវយវៈកន្ត្រាក់ ពិបាកធ្វើ​ដំ​ណើរ ហើយ​មិន​អាចប្រាស្រ័យទាក់ទងដូចមនុស្សធម្មតាឡើយ។ រហូតដល់​ថ្ងៃទី ១ ខែឧសភា ឆ្នាំនោះទើបគេប្រកាសវាជាជំងឺ Minamata ដោយសារតែខូចខាតសរសៃប្រសាទកណ្តាលតែរកមិនឃើញមូលហេតុ។ នេះគឺ​ជាជំងឺចម្លែក និងគ្រោះថ្នាក់បំផុតដែលកើតឡើងក្នុងរយៈពេលជប៉ុនកំពុងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់បំផុត ហើយវាជាជំងឺដែលឆក់យកជីវិតមនុស្សជាច្រើន។

រូបភាព http://redsvn.net/tham-hoa-minamata-bai-hoc-phat-trien-cua-nhat-ban2/

ដំបូង​គេ​គិត​ថាវាជាជំងឺឆ្លងទើបញែក​អ្នក​ជំងឺចេញ រហូតដល់ខែតុលាឆ្នាំ ១៩៥៦ នៅពេលដែលក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យ Kummoto ប្រកាសថាវាមិនមែនជាជំងឺឆ្លង ទើបអ្នក​ជំងឺអាចត្រលប់ទៅសហគមន៍វិញ។ ក្នុងឆ្នាំដដែលមាន ៥០ ករណីទៀតកើតជំងឺនេះត្រូវបានគេរកឃើញនៅតំបន់ Minamata ហើយមានអ្នកស្លាប់ចំនួន ១១ នាក់ និង​ចំនួន​កុមារមានជំងឺខួល​ក្បាលកាន់​តែ​កើន​ឡើង។

គេរក​ឃើញ​ថានៅទីក្រុង Minatama ឆ្មាដែល​ប្រជាជន​ចិញ្ចឹមស្រាប់តែឆ្កួត កន្រាក់មួយ​សន្ទុះរួចស្លាប់​ ហើយនៅតាមឆ្នេរ Minamata ត្រីងាប់អណ្តែតពេញផ្ទៃទឹក។ ដោយផ្អែកលើព័ត៌មានទាំងនេះរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៥៩ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យ Kumamoto បានសន្និដ្ឋានពីមូលហេតុនៃជំងឺចម្លែកនេះគឺបណ្តាលមកពីពុលបារតសរីរាង្គ។ ក្នុង​ខែវិច្ឆិកាសមាគមស៊ើបអង្កេតសុវត្ថិភាពចំណីអាហារនៃក្រសួងសុខាភិបាល និងសុខុមាលភាពជប៉ុនបានបញ្ជាក់ពីលទ្ធផលរបស់ក្រុមស្រាវជ្រាវ។

មានសំណួរមួយ​ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង ហេតុអ្វីបានជាក្នុង​រយៈពេល​យូរបែប​នេះ​ទើបគេ​រកឃើញ?

ក្រោយ​មក​ទើបគេ​សង្ស័យនាំគ្នាមក​ក្រុមហ៊ុនគីមីឥន្ធនៈគ្រុបដែលជាក្រុមគីមីឈានមុខគេនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន ហើយបានរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជាតិ។ ដោយដឹងថានៅឆ្នាំ ១៩៣២ ក្រុមហ៊ុនបានបញ្ចេញទឹកសំអុយដែល​មាន​ផ្ទុកបារតសរីរាង្គជាសមាសធាតុផលិតក្នុងកំឡុងពេលផលិត Acetaldehyde ចូលឆ្នេរសមុទ្រ Minamata ដែលមិនបានចាត់វិធាន​ការណ៍ចម្រុះទឹក​ឡើយ។

ក្រុមហ៊ុន Chisso មានរោងចក្រចំនួន ៧ កំពុងប្រតិបត្តិការនៅក្នុងប្រទេស ជាង ២០ រោងចក្រកំពុងប្រតិបត្តិការនៅបរទេស ក្នុង​សម័យ​នោះម៉ាស៊ីនចាស់ ថវិកាត្រូវកាត់បន្ថយដូច្នេះបញ្ហាចម្រុះទឹកគេមិន​យកចិត្ត​ទុក​ដាក់​ច្រើន​នោះ​ទេ។ អ្នក​ជំងឺមានអាការៈដូចជាកាត់​បន្ថយការចងចាំ ដំណើរការខួរក្បាលយឺត ស្តាប់មិន​បានល្អ និង​ពិបាកបញ្ចេញ​សម្លេងតាមសេចក្តីសន្និដ្ឋាន​តាមដានអ្នកជំងឺ ៥០ នាក់។

រូបភាព https://kontumquetoi.com/2016/10/24/cau-chuyen-minamataan-ca-bi-nhiem-doc-tai-nhat/

ពេល​នោះមនុស្សរាប់រយរាប់ពាន់នាក់រស់​នៅ​ពឹង​លើ​ឪពុក​ម្តាយ​ ទារក​ខ្លះគ្មានអវយវៈគ្រប់​គ្រាន់ ហើយវាគឺជាជំងឺដ៏គួរអោយ​ខ្លាចបំ​ផុត។

ដោយសារកម្រិត​គ្រោះថ្នាក់​នៃជំងឺ Minamata ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៩ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនចេញជាបទបញ្ជាផ្តល់ជំនួយដល់ប្រជាជនដែលរងគ្រោះ និង​ដោះស្រាយបញ្ហានេះ។

គ្រោះថ្នាក់ដែលបង្កឡើងដោយសារជំងឺនេះមានរយៈពេលជាងកន្លះសតវត្សរ៍មកហើយ ប៉ុន្តែចំពោះប្រជាជន​ទីក្រុង Minamata អ្នកដែលបានឃើញផ្ទាល់ និង​អ្នក​មានសមាជិកគ្រួសារស្លាប់ពិតជាមិន​អាច​បំ​ភ្លេច​បាន​ឡើយ។

DK